Waarom weten we dit niet? Podcast over hormonen
Met drie vrouwen aan tafel, waarvan nota bene een huisarts, en we wisten het allemaal niet. Dat de perimenopauze 10 jaar kan duren en dat niet durven autorijden een van de symptomen is. In de nieuwe aflevering van de wiemooiwilzijn-podcast gaan we het hebben over hormonen.
Dat lijkt een beetje off-topic misschien; ons hoofdonderwerp gaat immers vooral over de buitenkant. Toch spelen hormonen ook een grote rol in het uiterlijk. Het innerlijk, daar vinden verreweg de grootste veranderingen plaats onder invloed van hormonale schommelingen en daarover gaat Sietske in gesprek met huisarts en hormoonarts Lotte van Dijk en goede vriendin Maria Kooistra, die haar deze aflevering bijstaat als co-host.
Liever meteen luisteren? Je vind deze en alle andere afleveringen van de wiemooiwilzijn podcast op Spotify, Apple Podcasts en Podimo.
Jullie ervaringen met de perimenopauze en hormoonsuppletie
Ter voorbereiding op deze aflevering deden we een oproep via sociale media. We waren benieuwd naar jullie ervaringen op het gebied van hormonen en hormoonsuppletie: wanneer het moment was dat je merkte dat er misschien iets mis was met je hormonen? Of je goede zorg hebt gekregen en wat er beter zou kunnen? Uit de reacties kwam duidelijk naar voren dat er tussen het eerste moment dat de klachten werden gemeld bij huisarts of gynaecoloog, jaren zaten voordat er daadwerkelijk hormoonsuppletie werd besproken. Soms wel 7 jaar. Alle vrouwen kregen anticonceptie voorgeschreven. Een paar zelfs antidepressiva.
Angst voor hormonen ongegrond
Het gebrek aan kennis bij zorgverleners – en vrouwen zelf – komt volgens Lotte van Dijk grotendeels door het Women's Health Initiative. Een grootschalig onderzoek in de Verenigde Staten dat werd gedaan naar de gezondheidsvoordelen van hormoonsuppletie. In 2002 werd het onderzoek stilgelegd omdat er een verhoogde kans op borstkanker zou zijn ontdekt. Dat werd breed uitgemeten in de media en daardoor ontstond er angst voor hormoonsuppletie. Er kwam zelfs een blackbox-waarschuwing op de verpakking. Die waarschuwing is recent verwijderd. Aan het onderzoek deden vrouwen mee die al postmenopauzaal waren en andere gezondheidsklachten hadden. Ze hadden bovengemiddeld veel obesitas en er werden andere hormonen gebruikt dan tegenwoordig. Totaal niet representatief voor vrouwen in de perimenopauze.
Gelukkig is er ook hier steeds meer aandacht voor de hormonale disbalans die ontstaat bij vrouwen vanaf 35 jaar. Maar er is nog veel ruimte voor onderzoek, erkenning en betere zorg. Want als vrouw heb je ook nu nog door heel wat hoepels te springen voordat je hormonen voorgeschreven krijgt.
Gek en lelijker
Aan tafel delen de vrouwen hun eigen ervaringen. Sietske trapt af en vertelt over haar motivatie om een podcast over hormonen te maken. Na haar zwangerschap leek het alsof ze linea recta de perimenopauze in werd geslingerd. Slecht slapen, een onrustig gevoel en al met al een lusteloos gemoed. “Ik dacht echt: ik word gek. Gek en lelijker.”
v.l.n.r. Sietske Atsma, Lotte van Dijk en Maria Kooistra in de studio
Vervroegd in de overgang
Maria Kooistra vertelt over haar medische geschiedenis en haar motivatie om deel te nemen aan dit gesprek. Toen ze negentien was, kreeg ze kanker en werd vervroegd in de overgang gebracht. Ze vertelt over het wonder van haar drie kinderen, die daarna zijn geboren. Op haar veertigste kwam ze alsnog in de overgang. De gezondheidsklachten die ze nu heeft – aderverkalking en botontkalking – waren volgens Lotte, die met open mond van verbazing het verhaal van Maria aanhoort, te voorkomen met hormoonsuppletie. “Iedere vrouw die voor haar veertigste in de overgang komt, moet tot de natuurlijke overgangsleeftijd aan de hormonen. Dit valt gewoon binnen het protocol. Juist om dit soort klachten te voorkomen.”
Huisarts Lotte van Dijk over haar eigen ervaring met de perimenopauze
Zelf werd Lotte op de perimenopauze geattendeerd door een vriendin die in finance werkt. Hoe kan het dat ook zij als huisarts haar eigen klachten niet kon duiden? Inmiddels heeft zij zich helemaal gespecialiseerd in deze tak van sport en weet alles over hormonen en hormoonsuppletie. Ze vertelt ons over oestrogeen, progesteron, testosteron en alle verschillende toepassingsvormen. Over dat er geen kant-en-klaarprotocol is en dat het er ook nooit zal komen, en hoe je het beste het gesprek aangaat met je huisarts over hormoontherapie. Daar schreef ze, samen met Suzanne Rethans, zelfs een gids over voor vrouwen en zorgverleners: De perimenopauze ontrafeld.
Podcast over hormonen
De aflevering beginnen we met zaken die ons zijn opgevallen. Lotte heeft een congres bezocht waar werd gesproken over de rimpels in de vagina. Maria bejubelt het nieuwe kapsel van Pamela Anderson en Sietske is verbolgen over de uitspraken van de voorzitter van de NVPC, die vrouwen met borstimplantaten neurotisch noemt.
Vrees niet: we hebben het ook over het uiterlijk. Charissa Geluk is cosmetisch arts KNMG en geeft advies over hoe we nu een beetje knap die perimenopauze doorkomen. Moeten we smeren, hebben we bindweefselmassages nodig of injectables? Lees ook: Mooi oud worden – over de huid, de perimenopauze en Profhilo.
Dit is een extra lange en super interessante aflevering. Interessant voor iedereen: voor artsen, mannen en vrouwen, en vooral voor vrouwen onder de 35 jaar. Dan ben je maar vast voorbereid – dat had ons een hoop ellende bespaard.
Je luistert de wiemooiwilzijn-podcast via Spotify, Apple Podcasts en Podimo.
Veel dank aan IBSA Derma voor de sponsoring en het mogelijk maken om deze aflevering te produceren.
Foto credit Allyssa Olaivar op Unsplash
